Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris lutescens & Ulmus minor

fotò
fotò
Palimpo

Iris lutescens

Iridaceae

Noms en français : Iris des garrigues, Iris jaunâtre.

Descripcioun :
La palimpo es un pichot Iris de garrigo mai pamens que pòu mounta mai aut dins l'estànci di colo. Ei majamen jauno mai pòu èstre viòuleto o mesclado. Se recounèis à si cambo courteto e si pichòti fueio.

Usanço :
La palimpo, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Caup d'alcalouïde dangeirous. P. Lieutaghi raporto que la racino vo li fueio d'Iris en decocioun servien pèr ajuda la deliéuranço encò li vaco, fedo e cabro.

Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 cm
Flourido : Printems

Sòu : Ca (si)
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Vo
Mars à mai

Liò : Garrigo - Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Iris lutescens Lam., 1789

fotò
fotò
Ourmèu

Ulmus minor

Ulmaceae

Àutri noum : Ourme, Óume.

Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.

Descripcioun :
L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.

Usanço :
"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".

Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Ivèr

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars

Liò : Ribiero - Baragno - Ermas - Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
CC
CC
CC
CC
CC
CC
CC

Iris lutescens & Ulmus minor

CC
R
CC
CC
CC
CC
C
C

Coumpara Palimpo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Ourmèu emé uno autro planto

fotò